https://www.facebook.com/groups/804276106323782/permalink/1440811246003595/?hc_location=ufi
මේ කියන්න යන්නෙ 1724 දි ඉන්දියාවෙ නව දිල්ලි වල මහ රාජ් ජයි සිං 2 විසින් ඉදි කරවනු ලැබූ “ජන්තර් මන්තර්” ගැන. වචනාර්තයෙන් ජන්තර් මන්තර් යනු “යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර” යන්නයි.
ගොඩනැගිලි 13කින් යුත් මෙම සංකීර්ණය ඉදි කරවීමේ ප්‍රධානම අරමුණ වෙලා තියෙන්නෙ ජ්‍යෝතිෂ කටයුතු,හිරුගේ ගමන (විද්‍යත්මකව නම් පෘථිවි පරිභ්‍රමණය ) සහ කාල නිර්ණයන් උදෙසායි.මහරාජා ජයි සිං විසින් මෙම සංකීර්ණය ඉදිකරවනු ලැබුවේ මෝගල් අධිරජ මුහම්මද ෂාහ් විසින් දිනදර්ශණය සහ ජ්‍යෝතිෂය සනන්දහා භාවිතාවන දින දර්ශණය ( ලිත යැයි උපකල්පණය කරමු ) සංශෝධණය කිරීමේ කාර්‍යයභාරය ඉටු කිරීමේ එක අංගයක් ලෙසයි.
මෙම සංකීර්ණයේ ප්‍රධානම යන්ත්‍ර 3
1. සම් රාට් යන්ත්‍ර
2. ජයප්‍රකාෂ් යන්ත්‍ර
3. මිශ්‍රා යන්ත්‍ර
ලෙස නම්කොට තිබෙණවා.
“සම් රාට් යන්ත්‍ර”
මෙය ප්‍රධානම යන්ත්‍රයයි.මෙහි සම්මුඛපාදය අඩි 70ක්ද බද්ධ පාදය අඩි 114ක්ද කර්ණය අඩි 128ක්ද වන ලෙස වුණ සෘජුකෝණී ත්‍රිකෝණායක ආකාරයෙන් වන ප්‍රධාන කොටසද ඊට දෙපසින් මදක් වක්‍රාකාර වුණ කොටස්දෙකකින්ද යුතු වෙනවා.( ඡායා රූප බලන්න ).ඉහත කියූ සෘජුකෝණී ත්‍රිකෝණයේ කර්ණය ප්‍රථිවියේ අක්ෂයට සමාන්තර බව කියවෙනවා.දෙපසින් ඇති කොටස් දෙකින් පැය, මිනිත්තු සහ තත්පර ගණනය කළ හැකි වෙනවා.
“ජයප්‍රකාෂ් යන්ත්‍ර”
අර්ධගෝලාකාර , අවතල මුහුණතක් සහිතව සහ මුහුණතෙහි සිදුරු සහිතව ඉදිකොට ඇති මෙම යන්ත්‍රයෙන් ප්‍රතිවියේ හා ඊට සමාන්තරව ආකාෂයෙහි තරු පිහිටීම නිරීක්ෂණය කල බව කියවෙනවා. මෙහි විශේෂත්වය නම් ලෝක සිතියමක ප්‍රක්ෂේපණයට සමාන ආකරයකින් මෙම යන්ත්‍රය නිමවා තිබීමයි.
“මිශ්‍රා යන්ත්‍ර”
ප්‍රථිවියේ දිර්‍රඝතම සහ කෙටිම දින ගණනය කිරීම සඳහා මෙම යන්ත්‍රය භාවිතා කොට තිබෙණවා.තවද දිල්ලියෙන කෙතරම් දුරුන් තිබුණද ඉන්දියාවේ නගර වල නය මධ්‍යාහ් ඉතාම නිරවද්‍ය ආකාරයෙන් , මෙම යන්ත්‍රය භාවිතයෙන් ගණනය කල හැකි බව පැවසෙනවා.( ඡායා රූප නරඹන්න ).
1858 දී මෙම සංකීර්ණයට යම් යම් හානි සිදු වුනත් පසුව ප්‍රතිසංස්කරණය කෙරුණා.
තවත් කාරණාවකින් මෙය ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පීන අතර ප්‍රකටයි.එනම් මෙම සංකීර්ණයේ ඇති ගොඩනැගිලි එකල පැවති ගෘහනිර්මාණශිල්පීය ලක්ෂණ වලට වඩා නවීණ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පීය ලක්ෂණ පෙන්නුම් කිරීමයි….
No comments:
Post a Comment